در موضوعات اقتصادی و آماری، “index” و “indicator” دو مفهوم متفاوت هستند:
- Index (شاخص):
- یک شاخص (index) معمولاً یک مقایسه نسبی از یک مجموعه دادهها یا اطلاعات است که برای تعیین تغییرات زمانی در یک متغیر مورد استفاده قرار میگیرد. این شاخص معمولاً یک نقطه مرجع را به عنوان مبنا دارد و تغییرات نسبی به مبنای این نقطه را نمایش میدهد.
- مثال: شاخص قیمتهای مصرف (Consumer Price Index یا CPI)، که تغییرات نسبی در قیمتهای کالاها و خدمات را نسبت به یک زمان مرجع نمایش میدهد.
- Indicator (نشانگر):
- یک نشانگر (indicator) معمولاً یک متغیر یا دادهای است که به تنهایی معنای خاصی دارد و به عنوان یک مؤشر یا نشانه برای نشان دادن وضعیت یا روند خاصی در اقتصاد یا جامعه استفاده میشود.
- مثال: نرخ بیکاری یک نشانگر است که درصد جمعیتی را که بیکار هستند نشان میدهد. این نشانگر به تنهایی مفهوم مشخصی دارد و نیازی به مقایسه نسبی با زمان مرجع ندارد.
به طور خلاصه، شاخص (index) معمولاً به تعیین تغییرات نسبی در یک متغیر اشاره دارد، در حالی که نشانگر (indicator) به عنوان یک معیار مستقل و معنایی در مورد وضعیت یا روند مشخصی در اقتصاد یا جامعه عمومی به کار میرود.